ورق استیل نسوز از محصولات صنعت فولاد است که به دلیل ترکیب آلیاژی خاص خود، مقاومت بالایی در برابر حرارت دارد. جالب است بدانید که ورقهای استیل، حاصل ترکیب آهن با مقدار بسیار کمی کربن است که برای افزایش استحکام و مقاومت آن در برابر خوردگی و زنگ زدگی، عناصری نظیر کروم و نیکل به این ترکیب اضافه میشود. در تولید انواع ورق نسوز، علاوه بر ترکیبات ذکر شده، به منظور افزایش مقاومت حرارتی ورق فولادی، مقادیری مولیبدن، منگنز و تیتانیوم نیز به آلیاژ اضافه میشود.
با توجه به درصد آلیاژ به کار رفته برای تولید انواع ورق استیل، از آنها در بخشهای مختلف صنعتی استفاده می شود. در این مورد، برای ساخت، انواع کورههای حرارتی و دیگهای ذوب و به طور کلی قطعاتی که در مجاورت دماهای بسیار شدید قرار دارند، از انواع ورق استیل با تحمل دمایی متفاوت استفاده میشود.
انواع ورق استیل نسوز
ورق های استیل نسوز بر اساس دو ویژگی تقسیم بندی شده و مورد استفاده واقع میشوند. دسته اول، تقسیم بندی بر اساس بافت و ساختار ورق استیل و دسته دوم بر اساس درصد و نوع آلیاژ به کار رفته در تولید استیل نسوز که با عنوان انواع گرید استیل شناخته میشوند، صورت گرفته است که در این بخش به اختصار در مورد هر یک صحبت خواهیم کرد.
- انواع ورق استیل نسوز بر اساس بافت و ساختار:
- آستنیتی: در ساخت این نوع از استیل، مقدار نیکل بیشتری به کار رفته و در نتیجه مقاومت بیشتری در برابر دما و همچنین زنگ زدگی و انواع خوردگی فیزیکی و شیمیایی دارد. از دیگر ویژگیهای شاخص این نوع استیل نسوز، میتوان به انعطافپذیری و مقاومت کششی بسیار بالای آن اشاره کرد که آن را تبدیل به یک ماده خام بسیار مناسب برای برخی صنایع از جمله صنایع خودرو سازی تبدیل کرده است.
- مارتنزیتی: استفاده از مقدار بیشتر کروم در ترکیب آلیاژ این نوع ورق استیل، موجب بالا رفتن مقاومت سایشی، شکل پذیری و قابلیت فرم دهی و همچنین دمای مغناطیسی آن شده است. مقاومت دمایی این نوع استیل در مقایسه با استیل آستنیتی بسیار کمتر است.
- فریت: در تولید این دسته از انواع استیل نسوز، درصد کربن و نیکل استفاده شده به یک اندازه بوده و همین مسئله موجب افزایش استحکام و همچنین مقاومت دمایی آن در مقایسه با انواع آستنیتی شده است.
- سخت رسوبی: این نوع از استیلهای نسوز به دلیل ساختار ویژه خود در مقایسه با انواع قبلی، مقاومت حرارتی بسیار کمتری داشته و برای مصارف عادی و صرفه جویی بیشتر در هزینه ها مورد استفاده قرار میگیرند.
- انواع ورق استیل نسوز بر اساس گرید صنعتی (گرید ورق استیل نسوز با توجه به نوع و مقدار آلیاژ استفاده شده در ترکیب آن تعیین میشود.)
- ورق 309: این نوع از ورقهای استیل، دارای آلیاژ ترکیبی از فلزات مختلفی چون نیکل، آلومینیوم، قلع، منگنز، روی و سرب هستند که با ترکیب اصلی فولاد ادغام شده و آلیاژی مقاوم را تولید می کند. این نوع از ورق استیل نسوز به دلیل مقاومت حرارتی (تا 1100 درجه سانتی گراد) و فشاری زیاد و همچنین مقاومت بسیار بالا در برابر رطوبت و ضد زنگ بودن آن، برای استفاده در صنایع کشتی سازی، صنایع دریایی، ساخت قطعات هواپیما و نیروگاهها مورد استفاده قرار میگیرد.
- ورق s309: این نوع از ورقهای فولادی به دلیل کاهش میزان کربن موجود در ترکیب آلیاژ، در مقایسه با انواع 309 مقاومت حرارتی و استحکام کمتری دارند. اما همچنان برای استفاده در صنایعی که به استیل با درجه مقاومت حرارتی بالا نیاز دارند، گزینه مناسبی است.
- ورق 310: این دسته از ورقهای استیل، علاوه بر دارا بودن مقادیر بالای کروم و نیکل، درصد بیشتری سیلس نیز در ترکیب خود دارد که موجب افزایش مقاومت حرارتی آن بیش از 1150 درجه سانتی گراد و همچنین بالا رفتن مقاومت آن در برابر زنگ زدگی و خوردگی شده است.
- ورق s310: همانند استیل 309 ، این ورق استیل نسوز نیز در مقایسه با استیل 310 دارای مقدار کربن کمتر و در نتیجه مقاومت حرارتی تا 1150 درجه سانتی گراد و همچنین مقاومت کششی کمتر است.
- ورق 321: در این نوع از ورق استیل، مقدار نیکل و کروم تغییر کرده و در نتیجه مقاومت حرارتی آن به محدوده 427 تا 900 درجه سانتی گراد رسیده است. اما نکته قابل توجه مورد این محصول این است که وجود تیتانیوم در ترکیب آلیاژی آن، موجب جوش پذیری عالی آن شده است که در برخی صنایع امری ضروری و حیاتی به شمار میرود.
ویژگیهای ورق استیل نسوز
- حضور عناصری چون کربن، سیلیسیم، منگنز، فسفر، گوگرد، کروم و نیکل در ترکیبات شیمیایی فولاد موجب ایجاد ویژگیهای خاصی در این ورقهای استیل شده است که به آنها اشاره شد.
- مقاومت بالا در برابر خوردگیهای فیزیکی و شیمیایی و زنگ زدگی
- مقاومت دمایی عمومی از 600 تا 1300 درجه سانتی گراد.
- دارای پوشش بسیار مقاوم و ماندگار و بدون پوسته پوسته شدن در طول مدت استفاده
- فاقد خاصیت مغناطیسی
- چکش خواری و فرم پذیری عالی
- ظاهری مات و با براقیت کمتر (به همین دلیل در صنایع دکوراتیو استفاده نمیشود و بیشتر کاربرد صنعتی دارد).
مزایا و کاربردهای ورق استیل نسوز
با وجود ویژگیهایی که برای انواع ورق استیل نسوز ذکر شد، تعجب آور نیست که در صنایع حساس مانند صنایع تولید هواپیما و موشک، کشتی سازی، خطوط لوله گاز، تجهیزات نیروگاهی، تولید کوره های ذوب و کوره های حرارتی و مواردی از این قبیل، از انواع ورقهای استیل نسوز استفاده شود.
اما به جز این ویژگیها، انواع ورق استیل، دارای مزیتهای دیگری نیز هستند که برخی از آنها عبارتند از
- قابلیت شستشو و ضدعفونی کنندگی
- ظاهر نیمه مات و زیبا (کاربرد برای زیبا سازی فضای خارجی ساختمانها)
- به نوعی عایق حرارتی بوده و مانع از هدر رفت و خروج گرما از سیستمهای حرارتی میگردد.
- قابلیت اصلاح و چیدمان مجدد (ساختار فیزیکی ورق استیل به گونهای است که در صورت بروز هر گونه مشکل در ساخت یا سازه استیل، میتوان سازه را باز کرده و مجدد شکل داد)
- کاهش هزینههای نگهداری و تعمیرات ناشی از انواع خوردگی، سایش، زنگ زدگی و غیره
حال که تا حدودی با مشخصات، ویژگیها و مزایای استفاده از ورق استیل نسوز آشنا شدید، چنانچه سوالات بیشتری در این زمینه ذهن شما را به خود مشغول کرده است، میتوانید با کارشناسان و مشاورین مجموعه آتا استیل تماس گرفته و پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.